Hekatomba na osi czasu

Data zbrodni:

• 28 lutego 1944 r.

Miejsce zbrodni: zobacz na mapie

• Huta Pieniacka  (woj. tarnopolskie)

Ofiary:

• ok. 850 osób, głównie Polacy-mieszkańcy wsi, także ukrywający się Żydzi

Sprawcy:

• ukraińscy policjanci 4 Pułku Policji SS wraz z bojówką OUN-UPA i Ukraińcami-mieszkańcami okolicznych wsi

Okoliczności zbrodni:

Huta Pieniacka była wsią zamieszkałą przez Polaków, Ukraińców i Żydów. Jej populacja liczyła ok. 800 osób. W 1943 r. do wsi zaczęła napływać ludność z Wołynia i okolicznych wiosek, która ocalała z ukraińskich rzezi.  Przed napadem we wsi znajdowało się około 1500 osób. Wobec rosnącego zagrożenia zorganizowano samoobronę, która kilkukrotnie odpierała ataki bojówek ukraińskich.

23 lutego 1944 r. Ukraińcy (policjanci 4 Pułku Policji SS); siły ukraińskie były niewielkie (około 60 ludzi) i dlatego Polakom udało się odeprzeć napastników. 28 lutego 1944 r. Ukraińcy podjęli kolejny atak, tym razem w sile 3 uzbrojonych w ciężką broń maszynową. Ludzi gromadzono w budynkach (kościół, stodoły), po czym oblewano je benzyną i podpalano. Domy i zagrody były grabione, a następnie palone. Spalono 168 zagród.

Warte odnotowania:

w 2005 r. dzięki staraniom Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa powstał pomnik upamiętniający zbrodnię. W styczniu 2017 r. pomnik został zniszczony (użyto do tego m.in. materiałów wybuchowych), ale został odbudowany przez Ukraińców za pieniądze mieszkańców okolicznych miejscowości, wykonano nowy krzyż z granitu. 2 miesiące później pomnik został ponownie zniszczony (namalowano obraźliwe napisy i swastyki).

Autor: Katarzyna Underwood