Polska Hekatomba
Polska Hekatomba
20 października 1939 r.
Wąglikowice – Zbrodnia pomorska
Data zbrodni:
Miejsce zbrodni: zobacz na mapie
Ofiary:
Sprawcy:
Okoliczności zbrodni:
6 września 1939 r. do domu Jana Cybulskiego mieszkającego w Zdrojach wtargnęli funkcjonariusze żandarmerii z Lipusza i aresztowali go. Powodem zatrzymania był donos o zakopaniu przez niego broni służbowej przy drodze prowadzącej z Wąglikowic do Wdzydz w pobliżu jeziora Jelenie. Cybulski został osadzony w areszcie żandarmerii w Lipuszu. Egzekucji dokonano w miejscu zakopania przez niego broni. Tam też został pogrzebany. Na okoliczność tego zdarzenia w latach siedemdziesiątych zeznawał świadek Robert Ebertowski, który podał: „Wiadomo mi, że Jan Cybulski został rozstrzelany przez Niemców nad jeziorem Wdzydze pod zarzutem, że posiadał karabin, który miał żandarm niemiecki odkopać w lesie i że za to na miejscu w lesie został rozstrzelany. Jan Cybulski został zatrzymany w dniu 17 października 1939 r. w miejscu stałego swego zamieszkania, tj. we wsi Zdroje, poczta Lipusz”. W trakcie prowadzonego śledztwa przez Oddziałową Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku ustalono, że aresztowanie nastąpiło 6 września, a nie 17 października 1939 r.
Warte odnotowania:
Jan Cybulski vel Cybula urodził się w 1909 r. w Nakli (pow. bytowski). Przed wojną zaangażował się w obronę ojczyzny. Posiadał przydzieloną broń służbową. Po wojnie ciało Cybulskiego ekshumowano i przeniesiono na cmentarz w Lipuszu.
Bibliografia:
Archiwum Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku, sygn. S 82.2012.Zn, Śledztwo w sprawie zabójstwa we wrześniu 1939 r. w lesie k. Wdzydz, pow. Kościerzyna, Jana Cybulskiego przez osoby idące na rękę władzy państwa niemieckiego.
Wysiecka I., Przewodnik po miejscach pamięci w gminie Kościerzyna, Kościerzyna 2021.
Autor:
dr hab. Monika Tomkiewicz